By -
سید محمدرضا دادخواهی
کارآفرینی- آوریل 6, 2019
با تمرکز انواع امکانات در پایتخت و شهرهای بزرگ، سیل عظیمی از جمعیت روستاییان به دنبال یافتن کار و درآمد مناسب به شهر مهاجرت می‌کنند. این مهاجرت آسیب‌های بسیاری را، هم متوجه شهرنشینان و هم روستاییان می‌کند. بهترین راه جلوگیری از این آسیب‌های مختلف ایجاد اشتغال و گسترش امکانات و کارآفرینی در روستا است.
زیرا کارآفرینی در روستا هم موجب بهره‌برداری صحیح از امکانات و منابع بالقوه موجود در روستاها می‌شود و هم ولع مهاجرت به شهرها را کاهش می‌دهد. لذا می‌توان مزایای اجرای طرح‌های کارآفرینی را به این شرح بیان کرد:
ماندگاری روستاییان در روستا، احیای مشاغل سنتی، جلوگیری از بروز نابسامانی‌های ناشی از فشار بر منابع و امکانات شهرها، جلوگیری از کمبود فضای زیستی و آموزشی، جلوگیری از آلودگی هوا، محیط‌زیست، ترافیک و…
با پدید آمدن مفهوم کارآفرینی، بسیاری از افراد درصدد برآمدند تا با شناخت توانایی‌های خود و نیاز روستا به ایجاد بهترین کسب و کار در روستا بپردازند. امروزه در روستاهای بسیاری افراد کارآفرین مشغول به حمایت و هدایت کسب و کار خود هستند و افراد زیادی را نیز مشغول به کارکرده‌اند.
سر تیترهای زیر را مطالعه بفرمایید:
- بسترهای مناسب جهت ایجاد شغل در روستا
- مزایا و محدودیت‌های راه‌اندازی کسب‌وکار در روستا
- کسب‌وکارهای پیشنهادی متناسب با پتانسیل روستا
بسترهای مناسب جهت ایجاد شغل در روستا
کسب و کارهای روستایی را می‌توان به کارگیری نوآورانه منابع و امکانات روستا در راستای شکار فرصت‌های کسب و کار تعریف کرد. این نوع کسب و کارها با توجه به اندازه کوچک روستاها، در مقیاسی کوچک هستند و اغلب بین ۱۰-۲۰ نفر بوده و با توجه به غالب بودن فعالیت‌های کشاورزی و کارگاهی از کارایی خاصی برخوردارند.
با توجه به تغییرات عصر کنونی و ورود به جامعه اطلاعاتی، کسب‌وکارهای روستایی نیز در نوع خود دچار تغییر و تحول شده‌اند و انواع کسب وکارهای خدماتی، تولیدی، صنعتی و فناوری اطلاعات در آن دیده می‌شود. با توجه به امکانات و پتانسیل‌های روستایی زمینه ایجاد شغل در روستا و راه‌اندازی بهترین کسب‌وکار در روستا با مناطق شهری متفاوت است.
راه‌های مختلفی برای تمرکز و سرمایه‌گذاری جهت کارآفرینی در روستا وجود دارد.
یکی از راه‌های ایجاد کسب وکار و کارآفرینی در روستا ، صنایع خرد است که هزینه کمتری نسبت به سرمایه گذاری‌های دیگر در پی خواهد داشت. این امکان وجود دارد که به‌منظور ساخت برخی از قطعات، تولید آن‌ها به کارگاه‌های کوچک‌تری منتقل و کسب وکارهای روستایی به‌عنوان پیمانکاری فرعی در نظر گرفته شود و با برون‌سپاری به آن‌ها، قیمت تمام‌شده محصولات کاهش یابد.
برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه تولید، کشاورزی، دامداری و… نقش به‌سزایی در بسترسازی بهبود فضای کسب‌وکار روستا دارد که در بلند مدت این امکان وجود دارد که تولیدات روستاییان خارج از محدوده روستاها و شهرهای اطراف به فروش برسد.
صنایع در روستاها می‌تواند نقش پررنگ و قدرتمندی را ایفا کند. بسیاری از روستاها درزمینه پوشاک، مسگری و بافندگی (که هرکدام دارای زیرشاخه‌های بسیاری ازجمله جاجیم‌بافی، حصیربافی، قالی‌بافی و… است) دارای قدمتی طولانی هستند. محصولات بسیاری را می‌توان نام برد که امروز فراموش‌شده‌اند و اگر موردحمایت قرار بگیرند، احیا شده و زمینه‌های اشتغال و کسب درآمد می‌شود.
البته باید در نظر داشت که برای ایجاد شغل در روستا نباید صرفاً به صنعت توجه کرد، بلکه هر منطقه ظرفیت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد و باید توانایی هر روستا درزمینه‌های گوناگون کشاورزی و دامداری نیز موردتوجه قرار گیرد.
لذا در کنار صنایع، موضوعات مربوط به کسب‌وکارهای «کشاورزی» نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. دام‌پروری که یکی دیگر از ارکان اصلی اقتصاد برخی از روستاهای کشور است نیز از مواردی مناسب جهت برنامه‌ریزی در مسیر ایجاد شغل در روستا است. مکانیزه شدن و از حالت سنتی بیرون آمدن در کنار رعایت اصول بهداشتی از ضرورت‌های دام‌پروری روستایی می‌تواند باشد.
در حیطه ورزش روستایی نیز اگر بسترسازی‌های مناسبی صورت گیرد، شاهد رونق اقتصاد و بهبود فضاهای کسب وکار خواهیم بود. در روستاها ظرفیت‌های مناسب و بسیار خوبی نهفته است که باید با شناسایی ورزش هر منطقه درزمینه ظرفیت‌سازی آن اقدام شود.
همچنین می‌توان با برنامه‌ریزی‌هایی در حوزه بهداشت روستایی و ایجاد مراکز بهداشتی، زمینه اشتغال را فراهم آورد؛ که نه‌تنها باعث افزایش سطح بهداشت جامعه روستایی خواهد شد بلکه رونق اقتصادی در این حوزه را نیز در پی خواهد داشت.
طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی برای تشویق کارآفرینان به ایجاد شغل در روستا و شهرها شده است. طرح‌های مناسبی مانند «هر روستا یک محصول، هر خانه یک کارخانه» یکی دیگر از ایده‌های بسیار مناسب است. طبق این طرح، روستاهای دارای مزیت رقابتی شناسایی و اقدامات بعدی جهت راهکارهای مناسب صورت گرفته است.
در این میان نقش کسب‌وکارهای اینترنتی بیش از گذشته خواهد بود که با زیرساخت‌های مناسبی که توسط دولت در دست اقدام است امید می‌رود همه جامعه از اینترنت نسل جدید بهره‌مند شوند. در چنین طرح‌هایی حضور استارت‌آپ‌ها می‌تواند کمک به‌سزایی در فاز اجرایی طرح‌ها داشته باشد.
مزایا و محدودیت‌های راه‌اندازی کسب‌وکار در روستا
راه‌اندازی کسب و کار در شهری کوچک، نکات مثبت خودش را دارد. اول آن‌که سرمایه کمتر و هزینه‌های سربار کمتری برای شروع کسب‌وکار لازم است. دوم، سازمان‌دهی کسب وکار در شهری کوچک، که مردم همدیگر را در آن می‌شناسند، آسان‌تر است. در مناطق شهری زیرساخت و تجهیزات بهتری نسبت به مناطق روستایی ارائه می‌شود.
مناطق روستایی محدودیت‌های خودشان رادارند و اگر با دقت نگاه کنید، مزایای زیادی نیز نسبت به مناطق شهری دارند، مزایایی که باید بر آن‌ها تمرکز کنید، از امکانات موجود خود راضی بوده و بیشترین استفاده را از آن‌ها بکنید.
برای کارآفرینی و ایجاد شغل در روستا نسبت به انواع کسب‌وکارها باید شناخت کافی داشت و به این نکته توجه کرد که چه مشاغلی نیازهای روستا و مردم آن را برآورده می‌کند و علاوه بر رفع نیاز می‌تواند مشکلات معیشتی حاصل از بیکاری یا درآمد کم را جبران کند. البته در مسیر راه‌اندازی بهترین کسب و کار در روستا و پیشرفت شرایط کارآفرینی، موانعی نیز وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نکات زیر اشاره کرد:
- تعداد کمی از کارآفرینان روستایی تصویر صحیحی از شرایط مالی کسب و کار خود دارند.
- افراد درگیر در کسب وکارهای کوچک پیچیدگی‌های مدیریتی بیشتری دارند.
- باید مدیریت منابع مالی و بازاریابی به کسب وکارهای کوچک آموزش داده شود.
کسب‌وکارهای پیشنهادی متناسب با پتانسیل روستا
- تولید محصولات ارگانیک: امروزه به دلیل تولید انبوه و غیر ارگانیک محصولات غذایی تولید میوه‌ها و سبزیجات عاری از مواد شیمیایی و ارگانیک طرفداران زیادی پیداکرده است. فروش چنین محصولاتی ممکن است کاری سودآور باشد. بنابراین، می‌توانید کسب وکار کشاورزی محلی راه‌اندازی کنید که متضمن استفاده از روش‌های ارگانیک برای کشت سبزیجات، میوه‌ها و سایر مواد خوراکی باشد. برای این نوع کسب‌وکار، می‌توانید محصولاتی را بفروشید که رسماً برچسب ارگانیک دارد یا حتی بدون داشتن شناسه رسمی، باز هم ارگانیک باشند. بعضی افراد به علت حجم زیاد کارهای اداری مربوطه به داشتن برچسب، آن را نادیده می‌گیرند.
- ساخت‌وساز: اگر اطلاعات خوبی درزمینه ساخت‌وساز دارید، این حرفه برایتان ایده آل است. در مناطق روستایی، کشاورزان و زمین‌داران ممکن است مهارت‌های موردنیاز برای ساختن ساختمان‌ها و مکان‌های مختلف (مثل انبار، مرغدانی و غیره) برای مصارف اداری یا مسکونی را نداشته باشند. بنابراین ایجاد شرکت کوچک ساختمانی شاید بهترین گزینه کسب وکار باشد.
- شرکت خدماتی نظافتی: مزارع بزرگ و دامداری‌ها ممکن است نیاز به کمکی مازاد در مرتب کردن محوطه‌های خود داشته باشند. بنابراین، ایجاد کسب‌وکارهای خدماتی در این حوزه که بتواند خدمات هفتگی یا ماهانه ارائه دهد، ایده بسیار خوبی است.
- راه‌اندازی سالن آرایش و زیبایی: افتتاح سالن آرایشی گزینه‌ای عالی برای افرادی است که جذاب، دوست‌داشتنی و خلاق هستند. افرادی که در مناطق روستایی زندگی می‌کنند ممکن است به چنین خدماتی دسترسی نداشته باشند، بنابراین فرصتی ناب برای بهره‌برداری است.
- عرضه تخم‌مرغ‌های تازه: تخم‌مرغ مرغ‌هایی که با غذاهای ارگانیک تغذیه می‌شوند، در حال حاضر در فروشگاه‌های مواد غذایی و مغازه‌های پروتئینی به‌شدت با استقبال مواجه شده‌اند. آغاز کسب وکاری درزمینه پرورش مرغ و ماکیان به داشتن زمین بزرگی نیاز ندارد. بااین‌حال، باید قوانین مربوط به این نوع کسب‌وکارها را بررسی کرده و از الزامات موردنیاز آن‌ها اطلاع پیدا کنید.
- محصولات لبنی سایر دام‌ها: در کنار استفاده از محصولات لبنی گاو و گوسفند، امروزه استفاده از محصولات لبنی سایر حیوانات از قبیل بز، شتر و غیره با استقبال مواجه شده است. می‌توانید با شروع کسب وکاری در این زمینه و فراهم آوردن شرایط لازم برای نگهداری این قبیل حیوانات درآمد خوبی داشته باشید.
- کاشت فلفل قرمز و یا پرورش قارچ: برای افراد ماهر در کارهای کشاورزی، گزینه‌های کشاورزی انتخاب‌های خوبی برای شروع کسب‌وکار هستند. برای این کار تنها به گلخانه‌ای کوچک نیاز دارید تا بتوانید از کیسه‌ها و گلدان‌هایی که فلفل‌ها معمولاً در آن‌ها رشد می‌کنند، نگهداری کنید. سعی کنید محیط گلخانه‌تان بسیار آفتاب‌گیر و دارای خاکی حاصلخیز باشد. ب
برای پرورش قارچ نیز به امکانات و دستگاه‌های ویژه نیاز نیست. برای تأسیس یک کارگاه خانگی و زیر پله‌ای می‌توان با سرمایه ۱٫۵ میلیون تومانی هم پرورش قارچ را آغاز کرد. می‌توانید از طریق فروش فلفل‌های قرمز و قارچ‌های باکیفیت به فروشگاه‌های مواد غذایی و افراد دوروبرتان درآمد خوبی به دست آورید.
- کاشت چای: کشت چای گزینه‌ای ساده و سودآور برای افرادی است که به چای علاقه بسیاری دارند. برای کاشت بوته‌های چای به محوطه بزرگی نیاز ندارید؛ حتی می‌توانید آن‌ها را در بالکن و یا مزارع خود بکارید. برای این کار خاک باید به‌طور کامل شخم زده‌شده و مقداری شنی باشد.
- تولید درختچه‌های بن‌سای: در حال حاضر فرصت‌های زیادی برای فروش درختان بن‌سای در بازار وجود دارد. بااین‌وجود، قبل از شروع این کسب‌وکار، باید علاقه و صبر داشته باشید و همچنین از مهارت لازم برای کاشت و پرورش گیاهان برخوردار باشید.
- کارآفرینی در روستا: مزرعه سبزیجات: می‌توانید کشاورزی را به‌عنوان فرصتی بزرگ در نظر بگیرید. می‌توانید سبزیجاتی را تولید کنید که فکر می‌کنید بهتر از بقیه رشد می‌کنند. همیشه بهتر است با مقدار کم‌کارتان را شروع کنید و بعد از اینکه احتمال سود آوری‌تان بیشتر شد، می‌توانید سطح تولیداتتان را افزایش دهید. باید قبل از اینکه چنین کاری را شروع کنید از فردی متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
- برپایی اردوگاه: اگر در روستا و اطراف آن مناطق طبیعی و بکر و امن می‌شناسید، می‌توانید مکانی برای اردو زدن با چادر ایجاد کنید و همچنین لوازم موردنیاز برای این کار را فراهم کنید. اردوگاهتان را در روزنامه‌های شهری تبلیغ کنید و افراد را به اردوگاهتان دعوت کنید. بچه‌ها و دانش آموزان همیشه به دنبال اردوگاه‌های دوردست هستند و این دقیقاً همان چیزی است که می‌خواهند.اگر به‌جای زمین برای برپایی اردوگاه، مغازه‌ای دارید، می‌توانید وسایل اردو زدن را به افرادی که برای برپایی اردو به آنجا می‌آیند، بفروشید. همچنین برای جذب گردشگران و توریست‌ها می‌توانید با ارائه اطلاعات محلی، برگزاری جشن‌های محلی و همچنین ایجاد سرویس‌های حمل‌ونقل برای گردشگران کسب‌وکارهایی راه بیندازید.
- کارآفرینی در روستا : پرورش شترمرغ یا پرورش ماهی: این دو فعالیت نیاز به تجهیزات و سرمایه بیشتری دارند ولی اگر مزرعه بزرگ برای نگهداری شترمرغ و یا زمین وسیعی برای احداث استخر و پرورش ماهی دارید می‌توانید سود بسیار خوبی به دست آورید. البته هردوی این فعالیت‌ها نیاز به آموزش‌های تخصصی و کسب مجوزهای لازم را دارد.
- ارائه اینترنت با پهنای باند: امروزه با افزایش مصرف‌کنندگان اینترنت حتی در روستاها داشتن اینترنتی با سرعت بالا یک حق طبیعی به شمار می‌رود. البته این ایده کسب‌وکار ممکن است با ریسک بالا همراه باشد و نیز سرمایه زیادی را طلب کند، اما قابل‌اجرا بوده و مشتریان بالقوه خود را دارد. اگر افراد ساکن در این مناطق اینترنت کم‌سرعتی دارند، شما می‌توانید با راه انداختن کسب‌وکاری در حوزه خدمات اینترنتی نیاز آن‌ها را پاسخ دهید. این ارائه‌دهنده‌های سرویس اینترنتی گاهی به‌عنوانISP شناخته می‌شوند. می‌توانید با فروش مجدد خدمات از ارائه‌دهندگان اصلی، کسب‌وکاری کوچک راه بیندازید.
- فروش لباس محلی: افرادی که در جوامع کوچک زندگی می‌کنند دوست دارند تا سبک سنتی خود را در لباس پوشیدن داشته باشند. به همین دلیل، ممکن است فروش لباس‌های عجیب‌وغریب مشکل باشد. اما اگر بتوانید خود را با فروش لباس‌های موردعلاقه این افراد هماهنگ کنید، سود زیادی می‌برید.
لازم نیست تولیدکننده باشید؛ می‌توانید یک یا دو خیاط محلی را پیداکرده و با آن‌ها مذاکره کنید. آن‌ها تولید می‌کنند و شما می‌فروشید. در نظر داشته باشید که بسیاری از گردشگران از لباس‌های محلی استقبال می‌کنند بخصوص اگر در سایزهای بچه‌گانه تولید شوند می‌توانید به سود خوبی از این راه دست پیدا کنید.
- باشگاه ورزشی: مهم نیست که جامعه روستایی چه طور جایی است، همیشه افرادی وجود دارند که مزایای ورزش و تناسب‌اندام را درک می‌کنند. چنین افرادی از باشگاه ورزشی محلی حمایت می‌کنند. ورزش‌هایی را در نظر بگیرید که تقاضای زیادی برای آن وجود دارد و خدمات متناسب با آن را به علاقه‌مندان ارائه کنید.
منبع: تیوان
