- By - سید محمدرضا دادخواهی
- استارتاپ
- فوریه 12, 2020
میگویند انسان نمیتواند فقط با آب زنده بماند. از نظر فنی، میشود چند هفتهای قبل از کمآب شدن بدن به واسطهی اثر ادرارآور آب دوام آورد. اگر آب را در رژیم غذایی خود بگنجانید، قطعاً تا چهل روز را تاب خواهید آورد، همان کاری که راهبها در زمانهای قدیم انجام میدادند، البته اگر از کمبود ویتامین ث (اسکوروی) نمرده باشید. میخواهم بگویم آب منبع مهمی است بسیاری از کارشناسان باور دارند با تغییرات آبوهوایی آب کمیاب خواهد شد. خشکسالی، ازدیاد جمعیت، آلودگی همگی به کمیابی آن میانجامند. از همین رو، H20 به کرّات «طلای جدید» یا «نفت جدید» قرن 21 خوانده شده است.
در اینجا میخواهیم شما را با آمارهای وحشتناکی مواجه کنیم که همگی از سازمان جهانی بهداشت گرفته شدهاند:
• حداقل 1.8 بیلیون نفر در کل جهان از منبع آب آشامیدنی آلوده به فضولات ، استفاده میکنند.
• گفته میشود غذای مصرفی حداقل 10% از کل جمعیت جهان با فاضلاب آبیاری شده است.
• تا سال 2025، نیمی از جمعیت جهان در مناطق خشک و کمآب زندگی خواهند کرد.
663 میلیون نفر بدون آب سالم زندگی می کنند. 2.4 بیلیون نفر به بهداشت مناسب دسترسی ندارند، یعنی یک نفر از هر سه نفر جمعیت جهان. هر سال، 289،000 کودک زیر 5 سال از بیماری های ناشی از آلودگی آب و بهداشت ضعیف، جان خود را از دست خواهند داد. یعنی روزانه 800 کودک، یا به عبارتی 1 کودک در هر 2 دقیقه.
اگر قرار باشد جهان تبدیل به یک صحرای خشک و بیآب و علف شود، بیلیونها دلاری که صرف خودروهای خودران، روباتها و هوش مصنوعی میکنیم، همه بیهوده خواهد بود. خبر خوب اینکه ما به چند استارتاپ فنآوری آب برخوردهایم که در حال پیدا کردن راههایی برای مسدود کردن نشتیها، تصفیهی آب و حتی نظارت بر سلامت سفرههای آب زیرزمینی هستند. خبر بد اینکه بسیاری از این شرکتها از آن سرمایههای هنگفتی که استارتاپهای تازه به دوران رسیدهی سیلیکون ولی و امثالهم میگیرند، بینصیب ماندهاند. درعوض، به کمکهای مالی، خود راهاندازی ، منبعیابی جمعی و فروش کیک فنجانی برای عرضهی فنآوری آب خود به بازار متکی هستند. ImagineH2O، شتابدهندهی استارتاپ، یکی از معدود شرکتهایی است که مستقیماً از استارتاپهای فنآوری آب حمایت میکند. به گفتهی CleanTech Group i3 در سال 2014، فقط 281 میلیون دلار در جهان، روی 66 استارتاپ فنآوری آب سرمایهگذاری شده است.
مثل بسیاری از این دست مقالات، قرار نیست فهرست استارتاپهای فنآوری آب ما جامع و کامل باشد: پس لطفاً به ما گیر ندهید که چرا فلان شرکت را فراموش کردهایم، مگر اینکه شما مسیح باشید و آب را به شراب تبدیل کنید و یا اینکه آنها کاری در قدّ و قوراهی کتاب مقدس انجام داده باشند.
کشف آب در سیارات دیگر
تعجبی ندارد و در ادامهی زیارت کفرآمیزمان که چند استارتاپ فنآوری آب در اسرائیل واقع شدهاند، مثل Utilis که از تصاویر ماهوارهای بهمنظور کشف نشتیهای زیرزمینی در زیرساختهای تأمین آب استفاده میکند. اطلاعات زیادی دربارهی تأمین سرمایه یا سرمایهگذاران این شرکت در دسترس نیست، به جز یک چک 25،000 دلاری از طرف ImagineH20 به خاطر داشتن جالب ترین فنآوری در سبد سهام امسالش. به گزارش NRP، فقط در آمریکا، حدود 2.1 تریلیون گالون آب تصفیهشده بهخاطر نشتی لولههای قدیمی تلف میشود. فنآوری آب Utilis بر پایهی تحقیقاتی بنا شده که برای کشف آب در سیارات دیگر انجام شدهاند.
در یک مورد، Utilis 30 نشتی در شهر فرارای ایتالیا پیدا کرد، ازجمله تمام نشتیهای عمده (یعنی آن دستهای که منجر به اتلاف 30 لیتر یا بیشتر در دقیقه میشوند). دور آزمایشی، قرارداد خدمات سه سالهای را برای این استارتاپ فنآوری آب به همراه داشت که وی را ملزم به نظارت بر 27،000 کیلومتر شبکهی آبرسانیِ شهر از خارج از جوّ زمین میکرد.
استارتاپ فنآوری آب دیگری که در اسرائیل، تلآویو واقع شده، Desalitech است که 22.25 میلیون دلار سرمایه جهت توسعهی سیستمهای اُسمز معکوس دریافت کرده است. نمکزدایی –تبدیل آب دریا به آب شیرین- یکی از موضوعاتی است که مدتی دربارهاش در اینجا مینوشتیم. حتی توجه شما را به این جلب کردیم که واقعاً چه فرصتهایی در حال حاضر برای سرمایهگذاری در شرکتهای نمکزدایی وجود دارد. Desalitech یک استارتاپ فنآوری آب است که سیستم تصفیهی آبِ اسمز معکوسِ (RO ) مدار بسته را ایجاد و مشتریانی مثل کوکاکولا و Archer Daniels Midland (شرکت فرآوردههای خوراکی) را جذب کرده است.
نکات برجسته در این بحث این است که سیستمهای اسمز معکوس سنتی، شاید بتوانند حدود 75 درصد از آبی را که در سیستم جریان دارد بگیرند. Desalitech ادعا میکند که تقریباً تمام H2O ارزشمندی که در چرخهی بستهی ReFlex آن جریان دارد بازپس گرفته میشود. کیفیت آن چطور است؟ افرادی که در یک رقابت ساخت نوشیدنی در بوستون شرکت داشتند توانستند تفاوت نوشیدنی را بچشند که با استفاده از آب رودخانهی آلودهی چارلز بعد از تصفیه در سیستم اسمز معکوسِ Desalitech تهیه شده بود.
حسگرهای زیستی که ریزاندامگان (میکروارگانیسمها) را شناسایی میکنند
FREDsense Technologise که در کالگاری واقع شده قطعاً یکی از آن استارتاپهای فنآوری آب است که با منابع مالی محدودی سر میکند. تنها اشارهای که به تأمین سرمایهی آن شده، یک مبلغ قابل تبدیل 100،000 دلاری است، نوعی از وام که با سهام شرکت پس داده میشود. این استارتاپ فنآوری آب از طریق سرمایهگذاری جمعی (15،000 دلار) و ورود به تقریباً هشت رقابت فنآوری (و برنده شدن در آنها) نیز 75،000 دلار گرفته است. ما ردّ آنها را در [بازی تلویزیونی] Family Feud هم گرفتهایم. FREDsense در حال تولید زیست-حسگرهایی است که از ریزاندامگان برای کشف آلایندهها استفاده میکنند.
زیست-حسگر از ریزاندامگان جهت شناسایی آلودگی آب استفاده میکند.
شرکت میگوید که ردیاب الکتروشیمیایی آمادهی عملش (FRED ) سریع و حساس بوده و با داشتن توانایی تشخیص جزء در بیلیون (ppb ) ظرف یک ساعت در محل، نتیجه میدهد. اولین آزمایش بر روی نمونهی اولیه ی آن، برای آرسنیک انجام شد، و آزمایشهایی برای کرومیوم، فسفات، و غیره هم در راه است. FREDsense ادعا میکند که فنآوری آب آن جایگزین سیستمهای آلودگی گرانقیمت و پیچیدهی فعلی خواهد شد.
هوش مصنوعی آب جدید است
البته که هیچ فهرستی از فنآوریهای نوظهور در هیچ زمینهای بدون برخی از برنامههای کاربردی هوش مصنوعی کامل نخواهد بود. در این مورد، Pluto AI از پالو آلتوی کالیفرنیا این میل را برآورده میسازد. این استارتاپ فنآوری آب، در مرحلهی بذرمایه در ماه مارس امسال 2.1 میلیون دلار دریافت کرد تا یادگیری ماشینی را برای مدیریت «دارایی» در سیارات آبی، خدمات رفاهی و تولیدکنندگان نوشیدنی توسعه دهد. بستر/ پلتفرمِ Pluto تمام دادههای سازماننیافتهای را که حسگرها و دیگر ابزارها فراهم کردهاند میگیرد تا مشکلات را قبل از وقوع شناسایی کند. به گفتهی شرکت این کار از اسراف جلوگیری کرده و هزینهها را کاهش میدهد. مدل کسبوکار شرکت از نوع نرمافزار به مثابه سرویس (SaaS) است، با یک ساختار قیمتی که براساس حجم ذخیرهی داده افزایش مییابد. یعنی عملیاتهای کوچکتر کمتر از موارد بزرگتر که نقاط دادهی بیشتری برای اتصال دارند پول میدهند. TechCrunch گزارش میدهد که Pluto میتواند از دادههای قدیمی هم برای دادن پیشنهاد برداشتن گامهای لازم به سمت بهبود زیرساختهای اساسی استفاده کند و اینکه این استارتاپ برنامهریزی کرده تا «تیم فروش شرکت خود را گسترش دهد تا بستر/پلتفرم جدید آن را در بازار برخط توسعه دهند.»
(البته باز هم) یک استارتاپ اسرائیلی به نام TaKaDu در همین فضا در حال رقابت است، و یادگیری ماشینی و ابَرداده را برای کمک به مشکلات مدیریت تأسیسات به کار میبرد. این شرکت، که تا کنون بیش از 20 میلیون دلار سرمایه گرفته، ادعا میکند که راهکار SaaS (نرمافزار به مثابه سرویس) آن، اتلاف آب را تا 30 درصد و زمان تعمیر لولهها را تا 60 درصد کاهش میدهد. براساس مقاله ی چند سال قبل Bloomberg پیرامون TaKaDu، در حال حاضر این شرکت با حمایت 3M و ABB بیش از 40،000 مایل از خط لوله ی آب را در تأسیسات پیشروی سراسر جهان، ازجمله استرالیا، آمریکای جنوبی، خاور دور و اروپا مدیریت می کند. در همان مقاله، گفته شده که «تأسیسات سراسر جهان به طور متوسط بیش از 30 درصد از آبی را که در شبکه های خود توزیع می کنند از دست می دهند». با راهکار TaKaDu این عدد می تواند کاهش یافته و به 10% برسد.
اینترنت آب
Apana که در بلینگام واشنگتن واقع شده، اینترنت چیزها را برای حفاظت از آب به کار می گیرد. این استارتاپ فن آوری آب، ماه ژانویه در سری A، 3.5 میلیون دلار جذب نموده است. مشتریانش نه تأسیسات آب، بلکه شرکت هایی با ساختمان های بزرگ هستند که برایشان نشتی –یا نواقص زیرساختی- معادل ضررهای تجاری عظیم است. بستر Apana بر گرفتن داده های حسگرها و کنتورهای آب و محاسبه ی مصرف دقیقه به دقیقه ی آب یک ساختمان متکی است. هنگام کشف ناهنجاری در مصرف آب، سیستم به کاربر هشدار می دهد. به گفته ی گزارشی در Fortune، شرکت عظیم فروشگاه های زنجیره ای Costco این سیستم را در بیش از 50 ساختمانش به کار گرفته و به طور متوسط شاهد کاهش 22 درصدی در مصرف آب خود بوده است. در اینجا اطلاعات مختصری درباره ی نحوه ی کار این سیستم ارائه شده است:
Apana امسال بعد از سری A، دو مشتری جدید پیدا کرد: Mister Car Wash و Fetzer Vineyards.
به روزرسانی 4/9/2019: آپانا در سرمایه گذاری دور B ، یازده میلیون دلار جهت تأمین منابع مالی برای نوآوری بیشتر و توسعه و بازاریابی پلتفرم/بستر مدیریت آب هوشمند شرکت دریافت کرد؛ بستری که مورد استفاده ی شرکت های Fortune 500، نهادهای دولتی، و شهرهای مختلف قرار گرفته است. این رقم، مجموع سرمایه گذاری در این شرکت تا این تاریخ را به 14.5 میلیون دلار رسانده است.
رصد کردن سطوح آب های زیرزمینی
یکی از افراد فعال در این زمینه چند سالی نقش مرد کوهستانی را در راکی ها بازی کرد، جایی که بسیاری از مردم به چاه های آب حفر شده روی سفره های آب زیرزمینی برای تأمین آب متکی هستند. براساس یک گزارش یک سوم سفره های اصلی آب، که حدود دو بیلیون نفر را تغذیه می کنند، به سرعت تجدید می شوند. Enter Wellntel، استارتاپ واقع در میلواکی است که 1.24 میلیون دلار جهت توسعه ی فن آوری مقرون به صرفه ی خود برای رصد کردن آب های زیرزمینی دریافت کرده است. قیمت خرده فروشی سیستم های Wellntel این استارتاپ که با باتری کار می کنند، کمتر از 1000 دلار است. تجهیزات این شرکت از ردیاب آوایی (sonar) به منظور ردیابی سطوح آب استفاده کرده و سپس داده ها را به شکل بی سیم به ابر انتقال می دهند.
یکی از سیستم های رصد Wellntel. این نمونه حاوی یک پنل خورشیدی برای شارژ کردن دستگاه است.
این شرکت سهم کوچک خود را در علم هم ایفا نموده و شبکه هایی را سازمان دهی می کند تا سلامت سیستم های آب زیرزمینی را در مناطق مختلف ارزیابی کنند.
نتیجه گیری
طبیعت بشر بیشتر واکنشی است تا کنشگرا. ما این واقعیت را در فن آوری هایی مثل فن آوری خورشیدی شاهدیم که سرمایه گذاری های انجام شده در آن تا زمانی که جهان نگران چیزهای کوچکی مثل… مثلاً پایان دنیا نشده بود، به نقطه ی عطف نرسیده بود. حالا انرژی خورشیدی در آستانه ی پیشی گرفتن از ذغال سنگ، به عنوان ارزان ترین انرژی این کره ی خاکی است.
ما هم انتظار نداریم که سرمایه گذاران خطرپذیر تشنه ی استارتاپ های فن آوری پساب باشند مگر اینکه بحران یا چیز دیگری صنعت را به سمت خط مقدم هل بدهد. براساس داده های موجود، خیلی طول نمی کشد تا این لحظه در آینده فرا برسد. تا آن زمان، اگر می خواهید کاری در فن آوری آب و کلاً در صنعت انجام دهید همیشه می توانید سراغ صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس (ETF) بروید که مخصوص سهام مرتبط با آب است.
منبع: اکوموتیو