- By - سید محمدرضا دادخواهی
- پیشگامان فناوری
- ژانویه 19, 2019
مارک الیوت زاکربرگ که به نام مارک زاکربرگ شناخته میشود را میتوان یک میلیاردر اتفاقی نامید. مارک که در اصل یک برنامه نویس و کارآفرین اینترنتی است، مدیر اجرایی و رئیس فیسبوک محسوب میشود و اگر از بحث سمت و مقام سازمانی فاصله بگیریم، میتوان گفت او مغز متفکر فیسبوک است. شبکه اجتماعی فیسبوک در سال 2004 توسط یک شرکت خصوصی افتتاح شد. اعضای این شرکت مارک زاکربرگ، داستین موسکوویتز، ادوارد ساورین و کریس هیوز بودند. در آن زمان همه این افراد به عنوان دانشجو در هاروارد تحصیل میکردند. در سال 2010، مجله تایمز مارک را به عنوان شخص سال معرفی کرد و در سال 2011، ثروت شخصی او چیزی در حدود 13.5 میلیارد دلار تخمین زده شد.
مارک در 14 می 1984 در وایت پلینز نیویورک و در یک خانواده تحصیل کرده متولد شد. پدرش یک دندانپزشک بود و مادرش به عنوان یک روانپزشک فعالیت میکرد. استعداد و علاقه زاکربرگ به برنامهنویسی از همان دوران کودکی قابل تشخیص بود. او در اوقات فراغتش به توسعه انواع برنامههای کامپیوتری مشغول میشد. تمرکز عمده این برنامهها بر روی کانالهای ارتباطی بود.
در سن 12 سالگی و با استفاده از BASIC موفق شد یک برنامه پیامرسان به نام Zucknet طراحی کند. اولین جایی که از این برنامه استفاده شد، مطب دندانپزشکی پدرش بود. منشی مطب با استفاده از این برنامه پدرش را از بیماران جدیدی که به مطب میآمدند مطلع میکرد. همچنین همه اعضای خانواده با استفاده از این برنامه در فضای خانه با هم ارتباط برقرار میکردند. او همچنین با همکاری دوستانش بازیهای کامپیوتری زیادی طراحی کرد.
این نابغه ذاتی بعدها در مدرسه مقدماتی فیلیپ اکستر در منطقه نیو همپشایر مشغول به تحصیل شد. او در بخش ادبیات کلاسیک عالی بود و موفق شد در این زمینه دیپلم بگیرد. ولی استعداد و شوق او همچنان در زمینه برنامهنویسی بود و بعد از گرفتن مدرک با پشت کار و تلاش بیشتری به توسعه برنامههای جدید پرداخت. در دوران دبیرستان موفق شد برنامهای در خصوص موسیقی بنویسد که نام آن Synapse بود. این برنامه جزو اولین نسخههای برنامهای بود که امروزه آن راPandora مینامیم. چندین شرکت از جمله مایکروسافت و AOL برای خرید برنامه علاقه نشان دادند و حتی ابراز تمایل کردند که مارک نوجوان را قبل از فارغالتحصیلی استخدام کنند. ولی او همه پیشنهادها را رد کرد.
مارک زاکربرگ بعد از اینکه در سال 2002 از اکستر فارغالتحصیل شد، برای ورود به هاروارد ثبت نام کرد. در آن زمان بود که موفق شد برنامه CourseMatch را بنویسد؛ برنامهای که به دانشجویان کمک میکرد کلاسهای خود را بر اساس برنامه انتخابی دیگر افراد انتخاب کنند. او همچنین برنامه Facemash را نیز نوشت. این برنامه به کاربر اجازه میداد تا چهره دو کاربر دیگر را با هم مقایسه کند و به این که کدام جذابتر هستند رأی دهد. این برنامه به سرعت مشهور شد ولی بعدها به دلیل این که نامناسب است از بین رفت.
مارک با ساخت برنامههای انقلابیاش بسیار مشهور شده بود. دیوا نارندرا و دوقلوهای وینکلووس از او خواستند که بیرون از فضای دانشگاه بر روی یک پروژه به نام Harvard Connection کار کنند. این سایت قرار بود با استفاده از اطلاعات دانشجویان به آنها در پیدا کردن زوج مناسبشان کمک کند. در ابتدا مارک از این ایده استقبال کرد ولی بعد از مدت کوتاهی که از شروع کار گذشت از پروژه خارج شد و به همراه دوستان خود یعنی داستین موسکوویتز، کریس هیوز و ادوارد ساورین مشغول کار بر روی شبکه اجتماعی خودش شد.
او با الهام گرفتن از دفتر سالانه مدرسه فیلیپس اکستر، ایده فیسبوک را به دست آورد. و این همان زمانی است که فیسبوک در اتاق خوابگاه مارک زاکربرگ به همراه دوستانش متولد شد. در مراحل اولیه توسعه ایده، قرار بود سایت فقط برای فضای داخلی هاروارد استفاده شود ولی بعد از گذشت چند وقت مشخص شد که این سایت پتانسیل ورود به جهان بیرونی را نیز دارد.
در نهایت آنها سایتی ساختند که کاربران میتوانستند در آن پروفایل بسازند، عکس بارگزاری کنند و با بقیه افراد ارتباط برقرار کنند. گروهی که فیسبوک را مدیریت میکرد تا ژوئن 2004 در اتاق خوابگاه هاروارد مستقر بود. اما بعد از این تاریخ زاکربرگ از کالج بیرون آمد تا تمام زمان خود را به فیسبوک اختصاص دهد. او مقر شرکت را به پالو آلتو در کالیفرنیا انتقال داد. تا پایان سال 2004 فیسبوک یک میلیون کاربر داشت.
در سال 2005 سایتی که زاکربرگ و دوستانش ساخته بودند توانست سرمایه بسیار خوبی از گروه سرمایه گذاری Accel جذب کند. سرمایهای که شرکت سرمایه گذاری به فیسبوک داد حدود 12.7 میلیون دلار بود. فیسبوک در آن زمان فقط برای تعداد محدودی از دانشجویان در دسترس بود. بعد از این جذب سرمایه، دانشآموزان و دانشجویان بیشتری به فیسبوک دسترسی پیدا کردند به طوری که تا پایان سال 2005، فیسبوک 5.5 میلیون کاربر داشت. به مرور زمان توجه شرکتهای بیشتری به این سایت جلب شد؛ سایتهایی که میخواستند در این شبکه اجتماعی تبلیغ کنند.
همچنین شرکتهای زیادی مثل Yahoo و MTV پیشنهاد خرید برای فیسبوک ارسال میکردند ولی زاکربرگ یکی بعد از دیگری آنها را رد میکرد. به جای فروش، او تمرکز خود را بر روی گسترش سایت گذاشت و توسعهدهندگان بیشتری را برای کار بر روی سایت مورد استفاده قرار داد و قابلیتهای جذاب بیشتری را به آن اضافه کرد.
همانطور که گفته شده است: «نمیتوانید 500 میلیون دوست داشته باشید مگر این که چند دشمن برای خود بسازید.» فیسبوک هم از این مورد مستثنا نبود و در سال 2006 با اولین چالش بزرگ خود مواجه شد. خالقین Harvard Connection ادعا کردند که مارک زاکربرگ ایده آنها را دزدیده است و باید برای ضررهایی که متوجه آنها شده است، جریمه پرداخت کند. با این حال زاکربرگ معتقد بود که این دو ایده بر مبنا دو شبکه اجتماعی متفاوت ایجاد شدهاند.
او در سال 2007 پلتفرم فیسبوک را ساخت. این پلتفرم به کاربران اجازه میداد در سایت کاربردهای اجتماعی بسازند و توسعهدهندگان در آن حاضر شوند. آمارهای اخیر نشان میدهد که حدود 800000 توسعهدهنده فعال در سرتاسر جهان در این پلتفرم مشغول فعالیت هستند.
در سال 2009 و با انتشار کتاب «میلیاردرهای اتفاقی» که توسط بن مِزریخ نوشته شده بود، زاکربرگ یک ضربه دیگر را متحمل شد. مزریخ در این کتاب با نوشتن دوباره داستان زندگی زاکربرگ او را به شدت نقد کرده بود. بدون در نظر گرفتن میزان درستی داستان، مزریخ آن را به آرون سورکین فروخت و او هم آن را به صورت فیلمنامه بازنویسی کرد و فیلم Social Media بر اساس آن ساخته شد. زاکربرگ در مقابل جریان فیلم ایستاد و بیان کرد که بسیاری از وقایع فیلم دقیق نیستند.
در راستای موفقیتهای جدید، زاکربرگ یک استارت آپ در زمینه تحصیلی راهاندازی کرد. در سپتامبر 2010 گزارش شد که او 100 میلیون دلار به مدرسه دولتی نیوآرک در نیوجرسی اهدا کرده است. در همین سال او به همراه بیل گیتس و وارن بافت یک تعهدنامه امضا کردند که به واسطه آن قول دادند که نصف ثروت خود را به مرور زمان به بنیادهای خیریه اهدا کنند.
در سن 27 سالگی زاکربرگ به نقطهای رسید که اکثر انسانها آرزو دارند تا اواخر عمر خود به آن دست پیدا کنند. او با ایجاد تغییرات و ارتقا دادن بخشهایی از فیسبوک کاری را انجام داد که خیلی سایتهای دیگر در آن شکست میخورند. به طوری که تقریبا امروزه چیزی به طور کامل عملی نمیشود مگر این که تا حدی با فیسبوک در ارتباط باشد.
مارک زاکربرگ هنوز به 30 سالگی نرسیده است و تازه اوایل مراحل موفقیت او است. به نظر میرسد از امروز به بعد زندگی او به عنوان نقطه عطف دوران شبکههای اجتماعی در نظر گرفته شود.
منبع: اکوموتیو