روزانه در کل جهان، ۵ میلیارد ویدیو در یوتیوب تماشا می‌شود. به‌ علاوه، کاربران این سرویس زمان زیادی را در آن صرف می‌کنند و همین مورد، این یوتیوب را به یکی از برترین وب‌سایت‌های جهان تبدیل کرده است. میانگین حضور هر کاربر در یوتیوب ۴۰ دقیقه است که در مقایسه با بسیاری از سرویس‌های اینترنتی، یک رکوردشکنی عجیب محسوب می‌شود. این آمار نسبت به سال گذشته، افزایش ۵۰ درصدی داشته است.

مزیت‌های فعالیت در یوتیوب و تولید محتوا در آن، بر هیچ‌کس پوشیده نیست. به‌ علاوه، در کنار مواردی همچون بازاریابی و جذب مشتری برای کسب‌وکارها، اشخاص عادی نیز می‌توانند با کمی خلاقیت و استفاده از ابزارهای صحیح، درآمد خود را در این سرویس تضمین کنند. در ادامه‌ی این مطلب، به آموزشی جامع در مورد راه‌اندازی سیستم درآمد در یوتیوب، راهکارهای دیگر به جز تبلیغات و نکاتی برای تولید محتوای ویدیویی بهتر می‌پردازیم.

یوتیوب یک آکادمی آنلاین برای علاقه‌مندان به کسب درآمد راه‌اندازی کرده و مراحل مختلف این مسیر را به خوبی توضیح داده است. تمرکز اصلی این آکادمی، روی کسب درآمد از طریق نمایش تبلیغات قرار دارد اما قطعا راه‌های دیگری همچون هدایت ترافیک به وب‌سایت‌های فروشگاهی یا فروش واسطه‌ای نیز می‌توانند در یوتیوب به کار گرفته شوند. به‌ هرحال ما ابتدا به آموزش‌های کلی خود این سرویس، برای را‌ه‌اندازی یک کانال درآمدزا می‌پردازیم.

کسب درآمد از تبلیغات

مانند هر سرویس اینترنتی دیگر، در اینجا هم هنوز محتوا پادشاهی می‌کند. در نتیجه، اولین ماده‌ی لازم برای داشتن یک کانال ویدیویی درآمدزا، مجموعه‌ای از مخاطبان طرفدار و وفادار است که با جریانی ثابت از محتوای جذاب ویدیویی، تغذیه می‌شوند. در واقع، اکثر کانال‌های درآمدزای یوتیوب (مانند PewDewPie و Unboxtherapy) پیش از شروع به کسب درآمد، این جریان مخاطب را ایجاد کرده‌اند. این جذب مخاطب نیز با ارائه‌ی محتوای باکیفیت و پایدار انجام شده است که در بخش‌های بعدی به چگونگی تولید هرچه بهتر آن، می‌پردازیم. مراحل زیر، نحوه‌ی آماده سازی کانال برای کسب درآمد از طریق تبلیغات را آموزش می‌دهند.

قدم اول صاحبان کانال‌های یوتیوب، ثبت‌نام در برنامه‌ی Partner Program این سرویس است. پس از آن، یوتیوب به بررسی محتوا و مخاطبان کانال می‌پردازد و به محض این که آمار بازدید به بیش از ۴ هزار ساعت در سال برسد، مجوز ورود به سیستم درآمد تبلیغاتی صادر می‌شود. البته تعداد مشترکان نیز در این مدت باید به هزار نفر رسیده باشد. یوتیوب در همین مرحله‌ی اولیه، محتوای اختصاصی و باکیفیت را هدف تمرکز سیستم اعتبارسنجی خود قرار داده تا تنها تولیدکنندگان حرفه‌ای و هدف‌مند، به کسب درآمد از این طریق بپردازند.

در مرحله‌ی بعدی، باید کانال را برای ورود به سیستم درآمدزایی یوتیوب آماده کرد. پس از ورود به اکانت یوتیوب، در سرویس creatoracademy.youtube.com وارد پروفایل شده و قسمت Monetization را انتخاب کنید. پس از آن نوبت به ثبت‌نام در سرویس AdSense می‌رسد که با توجه به مسدود بودن در ایران، باید از طریق واسطه‌ها یا افرادی در خارج از کشور انجام شود. اتصال کانال یوتیوب به اکانت ادسنس، پیگیری تبلیغات، مشاهده‌ی آنها، کلیک‌های انجام شده و در نهایت، واریز درآمد کسب شده را تضمین می‌کند.

پس از انجام مراحل فوق، نوبت به آماده‌سازی محتوای مجاز برای کسب درآمد از طریق تبلیغات می‌رسد. در واقع در این بخش، یوتیوب قوانین محکمی برای تضمین کیفیت و همچنین انطباق محتوا با قوانین کپی‌رایت دارد. به‌همین دلیل در آموزش آکادمی این سرویس نیز بخشی مهم برای توضیح ویدیوهای با قابلیت درآمد اختصاص دارد.

شرط اول یوتیوب (و شرکت مالک آن یعنی گوگل) برای ویدیوهای با هدف کسب درآمد، مناسب بودن آنها برای تبلیغات است. شروط اولیه برای مناسب بودن ویدیو در این بخش، رعایت قوانین کلی یوتیوب مانند عدم انتشار محتوای توهین آمیز یا موارد دیگر است. البته شرایط کسب درآمد از تبلیغات کمی جزئی‌تر از قوانین اولیه‌ی سرویس هستند و به همین دلیل، صاحبان کانال‌ها باید هر دو مورد را مطالعه کنند.

اگر قصد دارید تنها در برخی ویدیوها، استانداردهای تبلیغاتی را رعایت کنید، این امکان وجود دارد که برای ویدیوهای دیگر، درآمد تبلیغاتی را لغو کنید. در واقع، اگر کانالی با هدف کسب درآمد تبلیغاتی فعالیت کند و این امکان را در ویدیوهای ناهماهنگ با قوانین درآمدی غیرفعال نکند، امکان حذف آن از سرویس وجود دارد.

علاوه بر مواردی همچون توهین، تبلیغات مواد مخدر، نژادپرستی و موارد مشابه، کپی‌رایت محتوای استفاده شده در ویدیو نیز اهمیت بالایی برای کسب درآمد دارد. به‌عنوان مثال اگر شما در ویدیوی خود از موسیقی پس زمینه‌ای استفاده کنید که شامل قوانین کپی‌رایت باشد، امکان غیرمجاز شدن آن محتوا وجود دارد. در واقع شما باید برای استفاده از آن موسیقی، از صاحب اثر مجوز لازم را دریافت کنید.

پس از حصول اطمینان از مناسب بودن ویدیوها برای تبلیغات، باید آشنایی کلی با انواع تبلیغات در یوتیوب را کسب کنید. تبلیغات این سرویس ویدیویی در انواع ابعاد و فرمت‌ها در ویدیوهای شما نمایش داده خواهند شد. یوتیوب، ۶ نوع تبلیغات متنوع برای ویدیوها پیشنهاد می‌کند که به‌صورت نمایش کارت کنار ویدیو، نمایش ویدیوی تبلیغاتی پیش از ویدیوی اصلی یا بنرهای شناور روی تصویر ویدیوی اصلی، قابل انتخاب هستند. انتخاب نوع تبلیغات، بسته به محتوای ویدیوی شما باید انجام شود تا علاوه بر کسب درآمد مناسب، جذابیت محتوا را نیز نزد مخاطب کاهش ندهد.

فراموش نکنید که برخی از کاربران یوتیوب، در سرویس Premium این سایت ثبت‌نام کرده و از امکاناتی همچون مشاهده‌ی ویدیو بدون تبلیغات استفاده می‌کنند. یوتیوب برای تشویق هرچه بیشتر تولیدکنندگان به ساخت محتوا، امکان کسب درآمد از این کاربران را نیز فراهم کرده است. در این حالت، شما از زمانی که کاربران پرمیوم برای دیدن ویدیوهایتان صرف کرده‌اند، درآمد کسب می‌کنید. در واقع محتوای باکیفیت شما باعث می‌شود حتی بدون نشان دادن تبلیغات نیز درآمد داشته باشید.

روش‌های دیگر کسب درآمد از یوتیوب

همان‌طور که دیدید، تبلیغات یکی از روش‌های خاص و با پیش‌نیازهای متعدد برای کسب درآمد از یوتیوب بوده؛ اما آمار بالای کاربران این سرویس و جذابیت روزافزون محتوای ویدیویی برای کاربران، امکان کسب درآمد از راه‌های دیگر را نیز فراهم کرده است. در نتیجه، اگر محدودیت‌های دسترسی و ثبت‌نام در سرویس‌های تبلیغاتی، شما را از کسب درآمد از طریق تبلیغات منصرف کرد، می‌توانید راهکارهای جایگزین را نیز در نظر داشته باشید.

یکی از راه‌های مستقیم کسب درآمد که البته باز هم نوعی تبلیغات است، تبلیغ برندهای مختلف در خود ویدیو است. در این روش، اگر شما جامعه‌ی مخاطبان مناسبی داشته باشید، می‌توانید سفارش تأمین محتوا برای برندهای مشهور یا حتی کوچک را دریافت کرده و ویدیویی اختصاصی برای آنها تولید کنید. کانال‌های متعدد بررسی گجت‌های الکترونیکی نمونه‌ای از این نوع درآمد هستند که پس از مدتی، با دریافت هزینه از برندهای معروف، بررسی محصولات جدید آنها را در قالب ویدیو انجام می‌دهند.

فروش واسطه‌ای، یکی از دیگر روش‌های کسب درآمد از یوتیوب است که طرفداران زیادی هم دارد. در این روش، شما پس از جذب مخاطب مناسب، در بخش توضیحات ویدیوی خود لینک خرید محصولات را وارد می‌کنید. در صورت فروش این محصولات، شما به‌عنوان عامل بازاریابی، درصدی از مبلغ محصول را دریافت خواهید کرد.

یکی دیگر از راهکارهایی که برای کانال‌های با مخاطب بسیار زیاد و وفادار مناسب است، دریافت هزینه‌ی ماهانه‌ی عضویت کانال است. این کانال‌ها، در سرویس‌هایی مانند Patreonثبت‌نام می‌کنند و کاربران آنها تنها در صورت پرداخت مبلغ مشخص، اجازه‌ی مشاهده‌ی محتوا را خواهند داشت. با یک جامعه‌ی خوب از مخاطبان (حتی هزار نفر) و دریافت هزینه‌ای هرچند پایین مثلا یک دلار در ماه، می‌توان درآمدی ثابت را با این روش کسب کرد.

چگونه محتوای جذاب تولید کنیم؟

همان‌طور که در ابتدای مقاله گفته شد، محتوا عنصر اصلی کسب درآمد در یوتیوب است. به بیان دیگر، مرحله‌ی اول برای جذب مخاطب و سپس تبدیل کردن آنها به منبع درآمد، تولید ویدیوهایی است که افراد را به مراجعه‌ی دائمی به کانال شما تشویق کرده و حتی در مراحلی بالاتر، آنها را مجاب به پرداخت حق عضویت کند. در این بخش، به‌طور خلاصه به راهکارهایی برای جذاب‌تر کردن محتوای ویدیویی می‌پردازیم. فراموش نکنید که این راهکارها نه‌ تنها در یوتیوب، بلکه در هر سرویس انتشار ویدیوی آنلاین دیگر نیز راهگشا هستند.

تجهیزات

شاید در قدم اول، تجهیزات حرفه‌ای و استودیوهای مجهز را پیش‌نیاز اصلی تولید ویدیوهای با‌کیفیت در یوتیوب بدانید. هرچند این ابزارها هم به پیشرفت سریع‌تر کمک می‌کنند اما در واقعیت، ماهیت و محتوای ارائه شده در ویدیو، اهمیت بیشتری دارد. در نتیجه، حتی با یک گوشی هوشمند در کنار یک طرح و برنامه‌ریزی خوب برای تولید محتوا، می‌توان آینده‌ی روشنی را برای کانال ویدیویی متصور شد.

در اینجا، ۲ مورد بیش از همه نیاز به توجه دارند و جذابیت ویدیوی شما را بیشتر می‌کنند. صرف‌نظر از ابزار مورد استفاده، ابتدا باید لرزش ویدیو را به حداقل برسانید. هیچ کاربری دوست ندارد که روزانه به ویدیوهایی با لرزش بالا و تصویر تار نگاه کند. المان مهم بعدی، صدای ویدیو است که باید بدون نویز، واضح و باکیفیت باشد. موسیقی زمینه برخی اوقات در این بخش مفید است اما باید مراقب قوانین کپی‌رایت آن باشید.

برنامه‌ریزی و انتخاب موضوع

پس از کسب اطمینان از کیفیت این دو مورد، نوبت به مهم‌ترین بخش یعنی برنامه‌ریزی زمانی می‌رسد. ویدیو نیز مانند هر محتوای دیجیتال دیگر، باید منظم و پیوسته تولید و پخش شود. به بیان دیگر باید پیش از شروع هر کار، یک تقویم محتوایی برای این بخش طراحی کنید. انتخاب موضوع، طول ویدیوها، زمان و توالی انتشار، مواردی هستند که باید در این بخش مد نظر قرار دهید.

برای برنامه‌ریزی محتوایی و آماده کردن موضوع و حتی داستان ویدیوها، چند موضوع بیش از بقیه مفید خواهد بود. ویدیوهای آموزشی و سرگرمی همیشه در صدر پربازدیدترین محتوای یوتیوب قرار دارند. آموزش آشپزی، ورزش و بدنسازی، ساخت کاردستی یا DIY، آموزش‌‌های سبک زندگی، ویدیوبلاگ و موارد این‌چنینی، از جذابیت بالایی در بین مصرف‌کنندگان محتوای ویدیویی برخوردارند.

کارشناسان محتوای ویدیویی، یک عبارت کوتاه را برای توصیه‌ی انتخاب موضوع محتوا استفاده می‌کنند: آیا ویدیوی شما باعث می‌شود که کاربران احساس بهتری در زندگی داشته باشند؟ همین سوال ساده شما را در مسیر طراحی راهنمایی خواهد کرد. در نتیجه‌، تولید محتوایی پر از اطلاعات تکراری یا ارسال موج منفی، نگرانی و ناراحتی، هیچ‌گاه مخاطب بالایی جذب نخواهد کرد.

گروه مخاطبان

انتخاب گروه مخاطبان، بخش مهم دیگر در تولید ویدیو است. برخی تولیدکنندگان محتوا از همان ابتدا تلاش می‌کنند تا تمامی کاربران دنیا را به سمت خود جذب کنند و عموما نیز در این مسیر دلزده می‌شوند. قطعا تولید محتوایی که برای همه‌ی مردم جذاب باشد، نیاز به تجربه‌ای بسیار زیاد در امر تهیه‌کنندگی ویدیو دارد و شاید تولیدکنندگان شخصی در این سبک، به تعداد انگشتان دو دست هم نرسد.

راهکار مفید برای انتخاب گروه مخاطبان، کوچک کردن ابعاد آنها و تلاش برای جلب توجه دائمی همین گروه کوچک است. به‌عنوان مثال، بسیاری از کانال‌های موفق یوتیوب، مخصوص علاقه‌مندان به بازی هستند. کانال‌های متعددی نیز برای علاقه‌مندان به ورزش و بدنسازی وجود دارد. این کانال‌ها با تمرکز بر گروه اختصاصی خود، محتوای جذاب برای آنها تولید می‌کنند و همین گروه، وقتی در ابعاد جهانی به محتوای کانال جذب می‌شود، تعداد کاربران را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

تعامل با مخاطبان

ارتباط با مخاطبان در دنیای امروز کسب‌وکار، از پیش‌نیازهای اصلی هر فعالیت است. درواقع کاربران کانال شما انتظار دارند تا همیشه، رفتاری دوستانه داشته باشید و به سؤالات، نظرات و انتقادات آنها واکنش نشان دهید. کانالی که تنها به تولید محتوا پرداخته و ارتباطی با مخاطبان ندارد، شبیه یک ماشین است که هرچند جذاب، اما نمی‌تواند دوستی دائمی باشد.

برای تعامل هرچه بهتر با مخاطبان، پاسخ به همه‌ی نظرات آنها در ابتدای فعالیت کانال، الزامی است. البته پس از افزایش تعداد کاربران، قطعا توانایی پاسخ به همه‌ی نظرات ممکن نخواهد بود اما می‌توان با برنامه‌ریزی‌های صحیح، هرازچندگاهی محتوایی با تکیه بر نظرات آنها تولید کرد. فراموش نکنید تهیه‌کنندگان حرفه‌ای محتوا، منتظر صحبت یا اظهار نظر مخاطبان نمی‌مانند و در ویدیوها، آنها را به ارسال نظر و سؤال تشویق می‌کنند.

تعامل، تنها با کاربران کانال خودتان انجام نمی‌شود. شما می‌توانید با ارتباط سازنده و برقراری مکالمه با دیگر فعالان و تولیدکنندگان محتوا در یوتیوب، خود را به‌عنوان کاربری فعال نشان دهید. چه بسا همین ارتباطات، منجر به همکاری و تولید ویدیوهای حرفه‌ای‌تر توسط شما شود.

راهکارهای جانبی

یوتیوب هم مانند دیگر کانال‌های بازاریابی دیجیتال، محلی برای ارائه‌ی محتوا است که قطعا، بدون همکاری با کانال‌های دیگر، موفقیت چندانی نخواهد داشت. به بیان دیگر، تنها تهیه و انتشار ویدیو ضامن موفقیت نخواهد بود و استفاده از روش‌های دیگر همچون وبلاگ، وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و حتی تبلیغات در کانال‌های دیگر، برای بهبود فعالیت کانال الزامی است.

شما می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی خود، بخش‌های کوتاهی از ویدیوی ساخته شده را قرار دهید و کاربران را برای مشاهده‌ی محتوای کامل، به یوتیوب یا سرویس‌های دیگر دعوت کنید. به‌علاوه، می‌توانید خلاصه‌ی محتوای موجود در ویدیوی خود را به‌صورت متنی در کانال‌های مختلف از جمله وب‌سایت، وبلاگ، خبرنامه، بازاریابی ایمیلی و شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر منتشر کنید.

در پایان فراموش نکنید که محتوای ویدیویی نیز نیاز به بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو دارد. شما باید در انتخاب کلیدواژه، برچسب و عنوان برای ویدیوی خود نیز دقت کنید. رعایت این موارد صرف‌نظر از پلتفرم، در همه‌ی سرویس‌های انتشار ویدیو الزامی است.