هر فعالیت اقتصادی نیازمند چارچوب و قوانین خاص خود می باشد. فعالیت استارت آپ ها نیز از این قاعده مستثنی نیست و با رشد روزافزون این شرکت های نو پا، نیاز به قوانین جدید فضای استارت آپی بیش از پیش احساس می شود. برخی از کارشناسان این حوزه معتقدند که زیرساخت های قانونی فعلی به میزان کافی است و نیازی به تصویب قوانین دیگر وجود ندارد اما فعالان این حوزه مواردی را پیدا کرده اند که وضع قانون جدید برایشان الزامی به نظر می رسد. به گزارش خبرنگاران عده ای از فعالان استارت آپی عقیده دارند که بخش قوانین استارت آپ ها با ضعف های اساسی روبرو است و از وجود یک قانون مستقل که ساز و کار دقیق فعالیت ها را مشخص کند بی بهره می باشد. استارت آپ ها امیدوارند تا صدایشان شنیده شود و هرچه زودتر بستری برای تسهیل راه نخبگان فراهم شود.

وضعیت موجود در فضای استارت آپی به صورتی است که شرکت های نوپا در حال استفاده از حداکثر ظرفیت های اقتصادی خود می باشند و با روش های چند سرمایه گذاری توانسته اند پشتیبانی مالی لازم برای استفاده از به روزترین فناوری ها در حوزه های مختلف از جمله تجهیزات، خدمات و صنایع را کسب نمایند. در پروسه های جدید مربوط به این استارت آپ ها خلاقیت و رزومه های کاری خوب به چشم می خورد، به همین دلیل پیش بینی می شود که کسب و کارهای نوپا خیلی زودتر از آنچه فعالان اقتصادی تصور می کنند می توانند خلا فضای کاری را برطرف نمایند زیرا جامعه همواره تمایل به استفاده از محصولات و نوآوری های جدید دارد.

اگر بخواهیم فعالیت استارت آپ ها در ایران و سایر کشورها را با یکدیگر مقایسه نماییم می توانیم از حضور استارت آپ ها در فین تک به عنوان یک عامل مقایسه ای استفاده کنیم. کشورهای آسیای جنوب شرقی و سنگاپور در این حوزه پیشرو هستند و استارت آپ های کشورمان نیز برای داشتن سهمی بیشتر در این جریان تلاش می کنند. قوانین خاصی در این حوزه هنوز وضع نشده و دولت دست فعالان استارت آپی را باز گذاشته است یعنی تا آنجا که تخلفی صورت نگیرد و شکایتی وجود نداشته باشد ورود نمی کند. مدیران شتاب دهنده ها همگی از وجود این فضای باز خرسندند و باور دارند در صورتی که قوانین جدید استارت آپی در هر حوزه ای با نظر و مشورت بزرگان و فعالان این بخش تصویب شود کارآیی آنها بیشتر می شود و در ادامه کمتر موردی برای تجدید نظر پیدا خواهد شد.

قوانین کمک کننده به استارت آپ ها

قوانین حقوقی استارت آپ ها در ایران هنوز کامل نشده است اما در میان همین قوانین نیز تعدادی از آنها می تواند به استارت آپ ها کمک کند. به عنوان مثال قانون ثبت اختراعات و علائم تجاری و صنعتی، قانون حمایت از مولفان، منصفان و پدیدآورندگان آثار هنری و قانون تجارت الکترونیکی همه از قوانینی هستند که در هنگام رشد استارت آپ ها به کمکشان آمدند. استارت آپ ها با ارائه خدمات و محصولات جدید وارد بازاری شدند که تا به حال با چنین شرایطی روبرو نشده بود اما با همت فعالان اقتصادی مشاوره ی بزرگان استارت آپ ها کم کم قوانین این صنف نیز در حال تکمیل است. به عبارتی استارت آپ هایی که آغازگر راه بودند با قراردادهای گوناگون کار خود را شروع کردند و به تکمیل قوانین در جهت سهولت حضور استارت آپ های دیگر در بازار کمک کردند.

در این میان استارت آپ ها نیز باید نسبت به حقوق خود بیدار باشند و بدانند قبل از تبدیل شدن به یک شخصیت حقوقی چه کارهایی را باید انجام دهند. در این مورد دستگاه های دیگر نیز مسئول هستند و تا به حال همراهی خوبی داشته اند. چگونگی ثبت برند و تبدیل ایده به محصول، تعیین مراکز اخذ مجوز، مراجعه به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، حمایت از دامنه های ثبت شده و ارایه سرویس های مختلف از جمله برنامه های اجرایی بوده است که به منظور حمایت از فعالیت استارت آپ ها از آغاز راه تدوین و اجرایی شده است . روند پیچیده ی حقوقی استارت آپ ها طی 5 سال اخیر به تدریج رو به جلو حرکت کرده است و در حال حاضر وضعیت بهتری را نسبت به روزهای اولیه دارد. قوانین مربوط به استارت آپ ها مانند درختی است که نیاز به مراقبت، هرس کردن و آبیاری دارد. رسیدن به یک ساختار مشخص و سودمند برای بهره بردن از این قوانین جز با همکاری و مشاوره ی فعالین این عرصه امکان پذیر نخواهد بود.

چند اقدام مهم حقوقی برای شروع هر استارت آپ

اگر در زمینه ی استارت آپ خود نیاز به مشاوره ی حقوقی دارید یا می خواهید نسبت به حقوق خود آشنایی بیشتری داشته باشید موسسات حقوقی می توانند به شما کمک نمایند.
لیست چند خدمت مهم و اساسی که از این موسسات می توانید دریافت کنید به شرح زیر است:

• توافق نامه عدم افشا (NDA)
• تنظیم قرارداد واگذاری سهام (shareholder vesting agreement)
• تهیه اساسنامه مناسب و ثبت شرکت

با تهیه توافق نامه عدم افشا (NDA)می توانید به راحتی از ایده های خود صحبت کنید و نگذارید کسی غیر از شما مالک ایده هایتان شود. در صورتی که طرح شما سرمایه گذاران مختلفی دارد با کمک قوانین حقوقی می توانید تعهدات و شرایط موسسین را به طور واضح و روشن مشخص کنید تا از مشکلاتی که ممکن است در آینده با آنها داشته باشید جلوگیری کنید، همچنین با تنظیم قرارداد واگذاری سهام (shareholder vesting agreement) می توانید سهم موسسان را از منافع در مقابل زحمتی که می کشند مشخص می کنید. در پایان فراموش نکنید تهیه اساسنامه مناسب و ثبت شرکت با موضوع فعالیتی مرتبط باعث می شود تا در آینده به خوبی بتوانید از حقوق خود دفاع نمایید.

منبع: مجله زرافه

استارتاپس لند