By -
سید محمدرضا دادخواهی
کسب و کار
می 8, 2019
یک مدیر موفق کیست؟ کسی که صرفا مدیریت می‌کند؟ مسلما خیر. او باید این توانایی را داشته باشد روی سایرین تاثیر مثبت و الهام‌بخش داشته باشد. مدیر موفق کسی است برای یک جلسه بسیار حائز اهمیت خودش، تیم و حتی طرف مقابلش را برای این جلسه آماده کند. حرف‌هایش را پیش از شروع جلسه تمرین کند. نکات حیاتی و مهم در پیشبرد هر چه بهتر جلسه به خاطر بسپارد و با صدایی رسا، حرف خودش را به کرسی بنشاند. اما فراتر از این موارد، زبان بدن باعث می‌شود شما چند درجه قوی‌تر از سایر مدیران موفق ظاهر شده و در دید عموم به یک ابرقهرمان تبدیل شوید. در این یادداشت قرار است نگاهی داشته باشیم بر ۵ ویژگی مهم زبان بدن (Body Language) که اهمیتی ندارد مدرک تحصیلی‌تان چیست. شما تنها با تکرار و تمرین می‌توانید نتایج بهتری در جلسات مختلف کاری خود کسب کنید.
شاید از زبان شما حرف‌هایی بیرون بیاید که حقیقت ندارد و تنها می‌خواهید فرد مقابل را وادار به پذیرش کاری کنید. باید بدانید بدن شما نسبت به جملاتی که می‌زنید، واکنش نشان می‌دهد. اگر شما به درستی تعلیم نبینید، این واکنش‌ها قابل کنترل نیست و در اغلب سناریوها به ضررتان تمام می‌شود. این ویژگی که زبان بدن نام دارد، از بنیادی‌ترین علوم شناختی بین انسان‌ها به شمار می‌رود. فضای حریم شخصی، وضعیت استقرار، حالت چهره و همچنین تماس مستقیم چشمی تنها چند مورد ابتدایی در نشان دادن زبان بدن‌تان به یک فرد غریبه است. برای آموزش کامل زبان بدن می‌توان صدها مقاله نوشت. اما دراینجا قرار است نگاهی جامع بر ۵ ویژگی مهم زبان بدن داشته باشیم.
۱. شما تنها هفت ثانیه وقت دارید!
در تعامل‌های تجارت و بیزینس، اولین برخورد بسیار اهمیت دارد. دقیقا در همان بدو ملاقات است که ذهنیت فرد نسبت به شما شکل می‌گیرد و به سختی در آینده تغییر می‌کند. آیا شما یک فرد قدرتمند و مهره‌ای با ارزش برای او محسوب می‌شوید یا صرفا یک فرد شکاک و مرموز؟ از این فیلتر که گذر کنید، رفتار و حرکات‌تان بر اساس این سنگ محک سنجیده می‌شود. مثل این می‌ماند اگر در همان وهله اول فردی عاشق رفتار شما شود، علاقه‌مند است تا با نادیده گرفتن رفتارهای منفی‌تان یک تجارت را ادامه دهد. اما اگر در ابتدای ملاقات لجش را در بیاورید، به احتمال زیاد به تمام رفتارهایتان مشکوک خواهد بود.
در نتیجه پژوهش‌های مختلف، شما تنها هفت ثانیه وقت دارید نظر مساعد یک غریبه را به خود جلب کنید. برای موفقیت در این ویژگی چند نکته را اشاره می‌کنیم:
- درست رفتار کنید: پیش از ورود مشتری به دفترتان، تمام جوانب را در نظر بگیرید و به صورت آگاهانه انتخاب کنید چه نوع رفتاری باید از خودتان بر اساس سن، جنس و موقعیت شغلی فرد مقابل نشان بدهید. آیا یک فرد بذله‌گو و شاد باشید بهتر است یا یک جنتلمن با لباس شیک و رسمی؟
- لبخند بزنید: لبخند زدن، یک سیگنال مثبت در رهبران و مدیران موفق است. با لبخند زدن به نوعی دیگران را دعوت به آغاز یک مکالمه و دوستی می‌کنید. در حقیقت لبخند روی صورت‌تان به دیگران می‌گوید: «من رفتار دوستانه‌ای دارم و می‌توانید به دستم بیاورید».
- تماس چشمی برقرار کنید: به نظر می‌رسد نگاه مستقیم به چشمان دیگران، یک نوع انرژی ساطع می‌شود و ناخودآگاه علایق و سلایق‌تان به فرد القا می‌شود. نگاه کردن به چشمان دیگران به خصوص جنس مخالف آيا برای‌تان کار سختی است یا خجالت می‌کشید؟ سعی کنید با نگاه مستقیم به صورت فرد، توجه خودتان را به رنگ چشم فرد معطوف کنید.
- اندکی رو به جلو خم شوید: اگر شما اندکی روی صندلی بدن‌تان را به سمت جلو حرکت دهید یعنی شما به مبحث مورد نظر علاقه نشان می‌دهید. اما نسبت به فضای حریم شخصی دیگران احترام بگذارید. این فضا تقریبا ۵۰ سانتی‌متر تعریف می‌شود. هر چند در کشورهای شرقی و غربی این میزان تفاوت دارد. در کشورهای شرقی همانند ژاپن و چین، از آنجا که تراکم جمعیتی بسیار زیاد است، این عدد به ۲۰ سانتی‌متر کاهش می‌یابد. در کشورهای غربی عکس این موضوع مصداق دارد. در ایران همان ۵۰ سانتی‌متر کفایت می‌کند.
- حواستان به وضعیت استقرارتان باشد: پژوهشی در موسسه مدیریتی کیلاگ واقع در امریکا کشف کرده وضعیت استقرار فرد می‌تواند نشان‌دهنده قدرت شما به سایرین باشد. بر همین اساس تغییرات رفتاری دیگران نسبت به یک موضوع مشترک می‌تواند ناشی از وضعیت ایستادن یا نشستن شما باشد. افراد متخصص در زبان بدن این ویژگی را مهمترین خصیصه یک مدیر موفق می‌دانند که روی دیگران تاثیر به سزایی دارد.
- دست بدهید: در کشورهای غربی دست دادن چندان اهمیت ندارد. اما با این وجود تاثیر این رفتار کم نیست. سریع‌ترین راه برای ارتباط برقرار کردن با دیگران در دست دادن است. تحقیقات مختلف نشان می‌دهد قدرت تاثیرگذاری یک لحظه دست دادن در ابتدای معاشرت به اندازه یک مکالمه سه ساعته است. فقط حواستان باشد آنقدر محکم دستان دیگران را فشار ندهید که احساس کند با وی در حال کشتی گرفتن هستید!
۲- اعتماد دیگران را با رفتارهای شفاهی و غیرشفاهی جلب کنید
اعتماد نسبی زمانی میان چند نفر برقرار می‌شود که گفته‌هایتان با آنچه زبان بدن‌تان نشان می‌دهد مطابقت داشته باشد. اگر حرکات بدن‌تان با توضیحات شفاهی در تطابق نباشد، سایرین به صورت ناخودآگاه احساس خوبی نسبت به شما پیدا نمی‌کنند و این عدم قاطعیت در نوع نگرش به شما، کار دستتان می‌دهد.
عصب‌شناسان در دانشگاه کولگیت واقع در نیو یورک با موضوعِ «تاثیرات ژست انسان بر مغز با استفاده از ماشین‌های الکتروانسفالوگراف» به نتایج جالبی دست یافتند. با استفاده از این دستگاه، امواج مغزی ثبت می‌شود. ماجرا اینجاست زمانی که زبان بدن فرد با گفته‌هایش مطابقت نداشت، پژوهشگران امواجی را مشاهده کردند که انسان در زمان گوش دادن به حرف‌های غیرضروری در مغزش بیشتر فعال است. پس تا حد امکان سعی کنید در سخنرانی عجله نکنید و اگر تازه‌کار هستید حرکت نکردن و ژست خاصی نگرفتن بهتر از این است مدام دست و سرتان را به هر طرف پرتاب کنید. اگر قرار نیست نظر مساعد جلب کنید با انجام حرکات اضافی، آینده تجارت‌تان را به خطر نیندازید.
۳- قدرت در دستان شماست
شاید شما هم به این نکته دقت کرده باشید وقتی آدم‌ها درباره یک موضوع مورد علاقه‌شان در یک جمع صحبت می‌کنند، ناخودآگاه حرکات بدنشان فعال‌تر می‌شود. همچنین دست و بازوهایشان بیشتر حرکت دارد تا آنچه دلشان می‌خواهند را با قدرت هر چه بیشتر، به سایرین القا کنند.
شاید به صورت خودآگاه خودتان این موضوع را تجربه نکرده باشید ولی قطع به یقین دیگران نیز این خصیصه رفتاری را در شما دیده‌اند و شاید حتی از شدت حرکات بدن‌تان شکایت کنند. تحقیقات نشان می‌دهد مخاطبین‌تان علاقه دارند تا شما مثل یک بازیگر فعالیت حرکتی داشته باشید. همچنین دیگران شما را خون‌گرم، قابل پذیرش و یک فرد پر انرژی تلقی می‌کنند. البته اگر شما در خانواده‌ای تربیت شده‌اید که دقیقا نقطه مقابل این ویژگی را در خود می‌بینید نیز جای نگرانی وجود ندارد. چرا که این نوع رفتار باعث می‌شود دیگران فکر کنند شما یک فرد منضبط، منطقی، با صلابت و حتی دارای ویژگی‌های یک فرد نظامی هستید.
با این تفاسیر شما باید شرایط را بسنجید. آیا مخاطب‌تان نمی‌تواند پذیرای رفتار سرد شما باشد؟ با تمرین‌های زیاد جلوی یک آینه سعی کنید به یک بازیگر تراز اول تبدیل شوید که در آنِ واحد می‌تواند با قرار دادن یک نقاب نامرئی بر صورتش، شخصیت مطلوبی از خود به سایرین نشان دهد.
معمولا رهبران با تجربه دنیا تا حد امکان سعی می‌کنند با کنترل زبان بدنشان، خود را یک فرد مسئولیت‌پذیر به مردم نشان دهند. با این حال نشان ندادن عواطف و احساسات از دریچه حرکات بدنشان می‌تواند مردم را نسبت به آنچه می‌گوید دلسرد کند. اما برای مدیران که مجبور هستند نظر مثبت مخاطبین‌شان را جلب کنند، توجه به چند نکته زیر می‌تواند کاربردی باشد:
- دست‌هایتان را پنهان نکنید: با مخفی کردن دستان‌تان، ناخودآگاه به دیگران القا می‌شود یک جای کارتان می‌لنگد. در گذشته اینگونه در ناخودآگاه‌مان حک شده کسی که دستانش را پشت بدنش قایم می‌کند، ممکن است با در دست داشتن یک شی تیز و برنده، جان‌مان را تهدید کند. به همین خاطر این طرز تفکر به صورت ناخودآگاه همچنان در وجودمان وجود دارد.
- اشاره با انگشتان: در اکثر مصاحبه‌ها، معاملات و حتی جلسات کاری این حرکت بدن به کرات استفاده می‌شود تا به نوعی سخنران قدرت‌نمایی کند. اما استفاده مکرر از انگشتان‌تان و نشانه‌روی به دیگران ناخودآگاه نشان می‌دهد شما کنترل موقعیت‌تان را دارید از دست می‌دهید که این گونه با توسل به این اکشن، به دنبال بازگرداندن قدرت‌تان در جلسه هستید. بنابراین استفاده از این حرکت را به حداقل برسانید.
- حواستان به دستان‌تان بیشتر باشد: تجربه نشان داده هر چقدر از دستان و بازوهای خود بیشتر کمک بگیرید، انرژی بیشتری به جلسه تزریق می‌شود. اما حواستان باشد زیاد دستان خودتان را بالا و به صورت دعایی به کار نبرید. چرا که شبیه به مبلغان مسیحی گویا تنها با توسل به کائنات و ماورا قصد دارید توجه دیگران را به خود جلب کنید. استفاده از دستان‌تان همانگونه که به شدت فایده دارد، به همان اندازه ممکن است خطرناک باشد.
- حرکات بدن‌تان باید در تعادل باشد: سعی کنید بیشتر حرکات‌تان در سمت راست و چپ در تعادل و توازن با یکدیگر اجرا شود. مخاطب خودتان را باید این گونه تحت تاثیر قرار بدهید. دستان خودتان را زیاد باز نکنید و یک زاویه ۴۵ درجه از روبه‌رو کفایت می‌کند. شاید سخت‌ترین قسمت زبان بدن در اجرای این نوع توازن باید بدانیم. با تکرار و تمرین بسیار زیاد احتمالا از پسِ این چالش برخواهید آمد.
۴- ارتباط چهره به چهره با دیگران داشته باشید
کاملا درست است که قرن بیست و یک، عصر ارتباطات است و می‌توان با نامه‌نگاری و ارسال ویدیو چت با دیگران ارتباط برقرار کرد. اما کماکان ارتباط چهره به چهره با اختلاف اثربخش‌ترین خصیصه رفتاری جهت یک مکالمه موفق به شمار می‌رود.
در حقیقت دیگران را با ارتباط چهره به چهره مجاب می‌کنید درباره شما به صورت ناخودآگاه و غیرشفاهی قضاوت کنند. بر همین اساس احتمال ایجاد یک اعتماد نسبی نیز افزایش پیدا می‌کند. ما از صحبت‌های دیگران تنها بخش کمی از شخصیت‌شان را درک می‌کنیم. آنچه که در ذهن می‌ماند همان ویژگی‌های غیرشفاهی فرد مقابل است. ناخودآگاه‌تان حتی با نوع ریتم تنفس فرد مقابل‌تان قادر است رفتار و شخصیتش را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.مهمترین چیز در یک ارتباط کلامی، شنیدن چیزهایی است که به زبان آورده نمی‌شود.
اخیرا کشف شده درون مغز انسان، نوع جدیدی از یاخته‌های عصبی تحت عنوان نورون‌های آیینه‌ای (Mirror Neurons) وجود دارد که احساسات، عواطف و رفتارهای دیگران را مثل یک ضبط صوت در مغز به ثبت می‌رساند و به همین خاطر هنگامی که شما با فردی، یک رفاقت طولانی مدتی پیدا می‌کنید، امکان دارد زبان بدن و طرز فکرتان تا حدود زیادی به دوست صمیمی‌تان شباهت پیدا کند. البته اینکه بین نورون‌های آیینه‌ای دو فرد، کدام یک غالب از آب در می‌آید همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. آنچه که اهمیت دارد این موضوع است رفتارهای غیرشفاهی، بیشتر در ذهن دیگران به یادگار باقی می‌ماند تا صحبت و حرف‌های بلندپروازانه شما. بنابراین اگر پروژه بسیار مهمی برای یک شرکت قرار است به سرانجام برسانید یا درخواست بسیار مهمی از یک فرد بلندمرتبه دارید، به یک تماس تلفنی یا کنفرانس‌های ویدیویی بسنده نکرده و با ملاقات مستقیم و چهره به چهره، به مطلوب و دلخواه خود برسید.
۵- اگر قادر نباشید زبان بدن فرد مقابل‌تان را بخوانید، بیشتر از نصف مکالمه را از دست داده‌اید
شما نباید تمام توجه‌تان را تنها در ارسال یک سیگنال و پیام مثبت معطوف کنید. چرا که خواندن سیگنال نیز به همین اندازه و چه بسا بیشتر، اهمیت داشته باشد. مهمترین چیز در یک ارتباط کلامی، شنیدن چیزهایی است که به زبان آورده نمی‌شود.
هر نوع ارتباط میان دو موجود زنده و هوشمند، از دو کانال شفاهی و غیرشفاهی ایجاد می‌شود. همانطور که اشاره داشتیم ارتباط شفاهی به تنهایی کافی نیست و عدم مهارت کافی در خواندن زبان بدن فرد مقابل‌تان می‌تواند به شدت به مکالمه‌ای که در جریان است ضربه مهلکی وارد سازد.
به عنوان مثال اگر دیگران ارتباط مستقیم چشمی با شما ندارند یا سرشان را می‌خارانند، احتمال دارد نسبت به آنچه می‌گویید علاقه‌ای نداشته باشند و شما اگر متوجه این موضوع نباشید، در حقیقت تنها وقت‌تان را هدر داده‌اید. به همین منظور به آرامی صحبت کنید تا حرکات مخاطبین خودتان را زیر نظر بگیرید.
با تکرار و تمرین جلوی آیینه تقریبا به درجه‌ای خواهید رسید که نواقص فاحش در زبان بدن‌تان را به راحتی تشخیص می‌دهید. با ردیابی اشتباه و رفع نواقص‌تان به راحتی می‌توانید ذهن دیگران را بخوانید. درست همانند یک رمال، فال‌گیر، منتالیست یا هر چه صدایش می‌کنید که با چند نگاه به شما قادر خواهد بود شجره‌نامه‌تان را جلوی چشمان‌تان توضیح دهد.
منبع: دیجیاتو
