By -
سید محمدرضا دادخواهی
کسب و کار- دسامبر 14, 2017
هر سازمان یا فردی برای طراحی مدل کسب‌وکار خود یا نوآوری در آن باید یکی از استراتژی‌های پنج‌گانۀ زیر را در پیش بگیرد:
۱. آفریدن
یک مسیر آن است که مدل کسب‌وکاری بیافرینید که پیش‌تر هیچ‌جا نمونه‌اش نبوده و به‌طورکلی ابداع خودتان باشد. همان‌طور که پیش از این بحث کردیم، برای پیمودن این مسیر ناچارید نابغه‌ای نادر باشید.
۲. احیا
در این مسیر شما می‌توانید مدل کسب‌وکاری فراموش‌شده یا مدلی را که سال‌هاست سازمانی از آن استفاده نمی‌کند، احیا کنید و برای سازمان خود آن را به اجرا دربیاورید. البته نمونه‌های محدودی از چنین مدل‌های کسب‌وکاری موجود است.
۳. تغییر
در این مسیر، شما می‌توانید مدل کسب‌وکار موجود را که امتحان خود را پس داده است و سازمان‌های مجری آن موفق بوده‌اند و مناسب حال سازمان شما نیز هست، انتخاب کرده و در آن، تغییرات متناسب با فضای کسب‌وکار خود را اعمال کنید و به بازطراحی آن بپردازید. در این مسیر ریسک پایین‌تر است؛ زیرا مدل‌ها تست‌شده و مطمئن هستند؛ اما اگر بازطراحی شما شامل تغییرات کوچک و سهل‌الوصولی باشد، امکان تقلید آن توسط رقبا هم بیشتر می‌شود.
۴. اتخاذ
مسیر دیگر آن است که مدل‌های کسب‌وکار موجود و استفاده‌شده در سازمان‌های دیگر را که در صنایع دیگر کاربرد موفقی داشته‌اند، اتخاذ کنید و در صنعت خود به‌کار برید. به‌عنوان مثال، مدل‌های کسب‌وکار موجود در صنعت مسکن که براساس آن، مشتری می‌توانست به‌جای خرید ساختمان آن را اجاره کند، در صنعت خودروسازی هم به‌کار گرفته شود، همان‌طورکه امروزه می‌بینید سازمان‌هایی با این مدل کسب‌وکار در کشورهای توسعه‌یافته رو به افزایش‌اند، مانند شرکت کارتوگو.
۵. ترکیب
در مسیر استراتژی آخر، یعنی ترکیب، شما باید مدل‌های کسب‌وکار موجود را ببینید و آن‌هایی را که با شرایط شما سازگارند بررسی کرده و باهم ترکیب کنید و سپس به بازطراحی آن‌ها پرداخته و مدل کسب‌وکار نوآورانه و البته کم‌ریسک خود را ایجاد کنید که دربارۀ چگونگی این کار در ادامه بحث خواهیم کرد.
البته لزومی به استفادۀ تنها از یک مسیر نیست، بلکه استراتژی‌ها را نیز می‌توان ترکیب کرد تا به مدلی درست و موفق و سودآور برسیم.
کدام استراتژی را پیش بگیریم؟
اولیویر گاسمن و همکارانش پس از سال‌ها تحقیق و بررسی بیان کردند که تحول‌بخش‌ترین مدل‌های کسب‌وکار نوآورانه که موجب موفقیت‌های بسیار چشمگیری برای برخی سازمان‌های نوآور شده است، برخاسته از ایده‌های بکر و الهام‌شده نبوده است، بلکه طراحان از همان ایده‌های موجود استفاده کرده‌اند. آن‌ها در آماری شگفت و علی‌رغم تصورات، بیان کردند که بیش از ۹۰درصد مدل‌های کسب‌وکار نوآورانۀ سودآور، با استفاده از استراتژی‌های اتخاذ و ترکیب و تغییر ایجاد شده‌اند. یعنی علی‌رغم تصورات اشتباهی که وجود دارد، به‌جای نوآوری در مدل‌های کسب‌وکار، کافی است از یکی از استراتژی‌های موجود یا ترکیب این‌ها بهره ببریم و با تبیین دقیق متدولوژی‌های مطرح‌شده در بخش‌های آینده، از استراتژی‌هایی که در ادامه می‌آیند، برای نوآوری در مدل کسب‌وکار به‌خوبی استفاده کنیم:
۱. می‌توانیم از مدل‌های کسب‌وکار صنایع دیگر که مناسب صنعت ما باشد تقلید کنیم. از مزایای این روش آن است که ردپای سازمانی که از آن تقلید کرده‌ایم، موجود است و ما را از بسیاری از اشتباهات محتمل نجات می‌دهد.
۲. می‌توانیم دو یا چند مدل کسب‌وکار را از صنایع دیگر یا صنعت خودمان ترکیب کنیم و به یک مدل مناسب برای سازمان خودمان برسیم. از مزایای این روش آن است که هم‌افزایی این مدل‌ها احتمال کپی آن توسط رقبا را کاهش می‌دهد. البته چالش‌هایی نیز دارد، از قبیل سختی و پیچیده‌شدن اجرای آن.
۳. برخی سازمان‌ها می‌توانند از یک مدل کسب‌وکار موفق، برای سری دیگرِ محصولات خود نیز بهره ببرند؛ مانند مدل محصول نسپرسو نستله که به محصول اسپشیال‌تی نیز تعمیم داده شد.
منبع : armansafayi
